Son bir haftadır sosyal medya denen yerlerde Yılmaz Özdil'in 'Mustafa Kemal' adlı son kitabının özel baskısı ve fiyatı konuşuluyordu. İster istemez her facebook ve twitter'ı açtığımda karşıma çıktı. Genel olarak paylaşılan yazılar olduğu için şöyle yazılanlara göz gezdirdim. Takip ettiklerim gençler olduğu için bir çoğu kitabın fiyatına değil, Mustafa Kemal Atatürk üzerinden bu kadar para toplanılmasına tepki veriyorlardı. Dolayısıyla ben de tepkilere ortak oldum.
Önüme sadece tepki verenler çıkmadı. Tepki verenlere tepki verenler de çıktı. Aşağıda bir facebook sayfasında olduğu gibi.
Elbette ki bu ücret tutarında kitaplar yok değil. Ancak okyanus ötesine gitmeye gerek yoktur. Koleksiyonluk denilen özel basım kitaplar batıda yaygın olduğu kadar Türkiye'de de yaygındır. Bir çok banka ve kurumsallaşmış şirketler tarafından koleksiyonluk kitaplar basılmıştır. Ancak özel basım olduğu için basım adeti de sınırlıdır. 2500 yada 1000'er adet basılmaz. Bu tarz kitapların okuyucu daha doğrusu alıcı kitlesi sabittir. O yüzden kitap sınırlı olarak 100, 200 yahut 500'er adet olarak basılır. Oran vermek belki doğru olmayabilir ama %10-15'lik kısmı elde kalır yahut özel olarak dağıtımcılar tarafından baskısı tükendi denir; daha sonra da bu elde kalan (daha doğrusu saklanan) kitaplar sahaflık denilen kitap haline gelir. Sonuç olarak normal fiyatının bir kaç misli haline gelir.
Örneğin Mimar Sinan'ın eserlerini konu alan 1993 yılı basımlı 'Sinan' kitabının fiyatı 2500-3000 TL arasındadır.
Koleksiyonluk kitap olarak sunulan kitapların Türkiye'deki durumu ya görsel yada el sanatları üzerinedir yada konusunda uzmanlaşmış kişilerin araştırmalarına dayanır.
Ancak Yılmaz Özdil'in özel basım yaptığı kitabı ne bir sanat kitabıdır nede araştırma üzerine bir kitaptır. Her ne kadar kendisi araştırma yaptığını söylese de; araştırmalarda bilimsel yaklaşılır o yüzden araştırma kitapları bol dipnot ve kaynak belirtilir.
'1881' adlı yazısında bahsettiği 'Mustafa Kemal'i neden herhangi bir şirketin promosyon malzemesi yapayım?
Bir bu kitabı Mustafa Kemal'i yüceltmek için ürettik. Herhangi bir holdingi yüceltmek için değil' deyip hemen arkasından prestij diye tarih ettiği özel basım kitabına örnek olarak Ferrari'yi vermesi ironidir.
Sonrasında verdiği örneklerin tamamı koleksiyon kitaplarıdır ve önemli olan cildi değil, içeriğidir. Ki o içeriğini her yerde bulamazsınız. O'nun vermediği ama koleksiyon kitabı olan ve fiyatı gayet de makul olan bir kitap örneği;
Dünya Basınında Atatürk Kasım 1938
Konu aslında koleksiyonluk kitap üretmek değil, pazarlamadır. Pazarlanan Yılmaz Özdil'in kitabı yada özel cilt malzemeleri de değildir. Bilakis Mustafa Kemal'in tarihsel kişiliğidir.
2012 yılında Ayrıntı yayınları tarafından basılan bir kitap, 'İsyan Pazarlanıyor'. İlk basımı çıktığı zaman kitabı edinmiştim. Ancak okumam bir yıl sonrasını buldu. Kitabın konusu isyancılaşan ve devrimçileşen kişi ve kitlelerin kapitalizm için nasıl birer tüketici haline geldiğiydi.
Örnekler; Kurt Cobain nasıl popüler müziğin ikonu haline geldi. Sistem karşıtı olarak yazılan ve bilinen Star Trek 80'lerde ve 90'larda nasıl amerikan demokrasi propagandacısı haline geldi. İşçilerin, emekçilerin sırf gösteriş yapmamak için rock konserlerine bez ayakkabıyla gitmeleri ayakkabı piyasasına etkisi ne oldu.
Bunlar gibi bir çok örnek ile sisteme karşı durduğunuzu sanarken aslında onun bir parçası haline geldiğinizi yalın ve basit bir şekilde anlatıyor.
Koleksiyon olarak belirtilen kitap da tarihi bir kişilik olan Mustafa Kemal'in nasıl meta haline getirildiğinin net kanıtıdır. Bu kitap ile ne Mustafa Kemal onure edilmiştir ne de liderlik yaptığı toplum.
Önüme sadece tepki verenler çıkmadı. Tepki verenlere tepki verenler de çıktı. Aşağıda bir facebook sayfasında olduğu gibi.
Örneğin Mimar Sinan'ın eserlerini konu alan 1993 yılı basımlı 'Sinan' kitabının fiyatı 2500-3000 TL arasındadır.
Koleksiyonluk kitap olarak sunulan kitapların Türkiye'deki durumu ya görsel yada el sanatları üzerinedir yada konusunda uzmanlaşmış kişilerin araştırmalarına dayanır.
Ancak Yılmaz Özdil'in özel basım yaptığı kitabı ne bir sanat kitabıdır nede araştırma üzerine bir kitaptır. Her ne kadar kendisi araştırma yaptığını söylese de; araştırmalarda bilimsel yaklaşılır o yüzden araştırma kitapları bol dipnot ve kaynak belirtilir.
'1881' adlı yazısında bahsettiği 'Mustafa Kemal'i neden herhangi bir şirketin promosyon malzemesi yapayım?
Bir bu kitabı Mustafa Kemal'i yüceltmek için ürettik. Herhangi bir holdingi yüceltmek için değil' deyip hemen arkasından prestij diye tarih ettiği özel basım kitabına örnek olarak Ferrari'yi vermesi ironidir.
Sonrasında verdiği örneklerin tamamı koleksiyon kitaplarıdır ve önemli olan cildi değil, içeriğidir. Ki o içeriğini her yerde bulamazsınız. O'nun vermediği ama koleksiyon kitabı olan ve fiyatı gayet de makul olan bir kitap örneği;
Dünya Basınında Atatürk Kasım 1938
Konu aslında koleksiyonluk kitap üretmek değil, pazarlamadır. Pazarlanan Yılmaz Özdil'in kitabı yada özel cilt malzemeleri de değildir. Bilakis Mustafa Kemal'in tarihsel kişiliğidir.
2012 yılında Ayrıntı yayınları tarafından basılan bir kitap, 'İsyan Pazarlanıyor'. İlk basımı çıktığı zaman kitabı edinmiştim. Ancak okumam bir yıl sonrasını buldu. Kitabın konusu isyancılaşan ve devrimçileşen kişi ve kitlelerin kapitalizm için nasıl birer tüketici haline geldiğiydi.
Örnekler; Kurt Cobain nasıl popüler müziğin ikonu haline geldi. Sistem karşıtı olarak yazılan ve bilinen Star Trek 80'lerde ve 90'larda nasıl amerikan demokrasi propagandacısı haline geldi. İşçilerin, emekçilerin sırf gösteriş yapmamak için rock konserlerine bez ayakkabıyla gitmeleri ayakkabı piyasasına etkisi ne oldu.
Bunlar gibi bir çok örnek ile sisteme karşı durduğunuzu sanarken aslında onun bir parçası haline geldiğinizi yalın ve basit bir şekilde anlatıyor.
Koleksiyon olarak belirtilen kitap da tarihi bir kişilik olan Mustafa Kemal'in nasıl meta haline getirildiğinin net kanıtıdır. Bu kitap ile ne Mustafa Kemal onure edilmiştir ne de liderlik yaptığı toplum.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.